Λάθη που κάνουμε κάθε φοράπου ποτίζουμε τα φυτά μας
Μερικές φορές η τεχνική που χρησιμοποιούμε δεν είναι σωστή, με αποτέλεσμα να βλάπτουμε, ακόμη και να καταστρέφουμε, τα φυτά μας.
Ποιοι είναι οι χειρότεροι τρόποι με τους οποίους ποτίζουμε, τους οποίους σας παραθέτω εσείς, απλά, φροντίστε να τους αποφύγετε!
Ποτίζουμε με αποσκληρωμένο (μαλακό) νερό. Σύμφωνα με τους ειδικούς γεωπόνους, ο βασικότερος παράγοντας που προκαλεί σοβαρές βλάβες στα φυτά είναι το μαλακό νερό. Πολλά σπίτια έχουν παροχή με σκληρό νερό, οπότε οι ιδιοκτήτες εγκαθιστούν συστήματα αποσκλήρυνσης νερού και συνδέουν στο σύστημα και την εξωτερική βρύση για να μην αφήνει λεκέδες όταν πλένουν τα αυτοκίνητά τους. Δυστυχώς, χρησιμοποιούν το ίδιο νερό όταν ποτίζουν στον κήπο και τα φυτά πεθαίνουν λόγω δηλητηρίασης από τα άλατα του μαλακού νερού. Αυτό μπορείτε να το κάνετε, μόνο εάν μένετε σε παραλιακές περιοχές, όπου τα φυτά είναι ανθεκτικά στα άλατα.
Τους κάνουμε συχνά «Γρήγορα Ντουσάκια». Ρίγη με πιάνουν όταν βλέπω διάφορους φίλους να τρέχουν από φυτό σε φυτό κρατώντας έναν ψεκαστήρα στο χέρι, καταβρέχοντας τα φύλλα! Τα φυτά πίνουν νεράκι από τις ρίζες, οπότε εμείς πρέπει να ποτίζουμε εκείνες τις ρίζες –βαθιά στο έδαφος– για να μπορέσει να αναπτυχθεί το φυτό μας. Όταν ένα φυτό έχει μεγαλώσει σωστά, το μόνο που χρειάζεται είναι να κάνουμε βαθιά ποτίσματα, και αρκετά αργά, έτσι ώστε το νερό να φτάνει σε βάθος 15-20 εκ. για τα κηπευτικά και τα πολυετή φυτά και σε βάθος 30 εκ. για τα δέντρα και τους θάμνους. Η καλύτερη τακτική είναι να ποτίζετε με αργές κινήσεις και με συχνότητα μία έως δύο φορές την εβδομάδα, για να βοηθήσετε τα φυτά σας να μεγαλώσουν σωστά, να έχουν γερές ρίζες και να έχετε δυνατά φυτά, υγιή και ανθεκτικά στην ξηρασία. Στις περισσότερες περιοχές, σχεδόν 2,5 εκ. νερού (βρόχινου συν ό,τι προσθέσετε) είναι ένας καλός στόχος– αλλά να ξέρετε ότι εξαρτάται και από το έδαφος και τις απαιτήσεις του φυτού σε νερό. Όταν το έδαφος είναι αρκετά υγρό, ένα τμήμα του φυτού πάνω από το έδαφος αντέχει την ξηρασία χωρίς να πάθει ζημιά.
Αφήνουμε τους σπόρους που μόλις φύτρωσαν και τα νεαρά σπορόφυτα να ξεραθούν! Σπόροι και φυτά που μόλις φυτέψαμε είναι η εξαίρεση στον προηγούμενο κανόνα «όχι γρήγορα ντουσάκια». Θα πρέπει να ποτίζουμε συχνά τα νέα μας φυτά μέχρι να μπορέσουν να βγάλουν ρίζες στο έδαφος. Όταν φυτέψουμε σπόρους και μικροσκοπικά σπορόφυτα, θα πρέπει να ποτίζουμε ελαφρά όσο χρειάζεται –ακόμη και κάθε λίγες ώρες με ζεστό νερό– για να διατηρούμε την υγρασία του εδάφους σταθερή. Σταδιακά, μειώνουμε τη συχνότητα, όσο αναπτύσσονται οι ρίζες. Επίσης θα πρέπει να ελέγχουμε συχνά το χώμα στη βάση του φυτού για να βεβαιωθούμε πως δεν είναι ξηρό, διότι έτσι οι ρίζες δεν πρόκειται ποτέ να αναπτυχθούν, οπότε τα φυτά μας θα εξαρτώνται συνεχώς από συχνό πότισμα. Ακόμη και τα μεγαλύτερα φυτά χρειάζονται λίγο παραπάνω νεράκι για να τα βοηθήσει να δέσουν καλά μέσα στο έδαφος, ακόμη και «φυτά χαμηλής συντήρησης, ή φυτά ανθεκτικά στην ξηρασία». Δεν είναι σωστό να ποτίζετε μόνο τις υπάρχουσες ρίζες: φροντίστε να διατηρείτε το έδαφος γύρω και κάτω από το φυτό υγρό, για να αναπτυχθούν οι ρίζες σωστά κάτω από το έδαφος. Στις περιπτώσεις ταχέως αναπτυσσόμενων ετήσιων λουλουδιών και λαχανικών, αυτό μπορεί να είναι θέμα δύο εβδομάδων, ενώ τα μεγαλύτερα φυτά ίσως χρειάζονται περισσότερο πότισμα, ιδιαίτερα σε περιόδους ξηρασίας, για ένα έτος περίπου.
Ψεκάστε, Ποτίστε, Τελειώσατε! Το νερό χρειάζεται χρόνο για να εμποτίσει και να υγράνει το έδαφος, ιδιαίτερα όταν το έδαφος είναι ξηρό. Το νερό που ξεχειλίζει από την επιφάνεια του εδάφους είναι νερό που περισσεύει, χρόνος κι ενέργεια που χάνονται άδικα. Χρησιμοποιήστε ειδικά λάστιχα ποτίσματος ή συστήματα αυτόματης πότισης που να επιτρέπουν επιβραδυνόμενο πότισμα σε μεγάλη επιφάνεια για μέγιστη αποτελεσματικότητα (τι κερδίζετε εσείς: στιγμές χωρίς ορθοστασία πάνω από το φυτό με μόνη συντροφιά το λάστιχο ποτίσματος).
Ποτίζουμε μόνο τον βλαστό. Πόσο εύκολα ξεχνάμε ότι οι ρίζες μεγαλώνουν κι επεκτείνονται στο εσωτερικό του εδάφους, πέρα και κάτω από τον κορμό και τον βλαστό των δέντρων και των φυτών! Γενικά οι ρίζες εκτείνονται στο υπέδαφος στο ίδιο εύρος με τα κλαδιά του φυτού και την κόμη του δέντρου, σαν ένας υπόγειος καθρέπτης του φυτού. Όταν στοχεύουμε με το λάστιχο στον βλαστό ενός μεγάλου φυτού, σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος της ρίζας –ιδιαίτερα οι νέες και δυνατές ρίζες που βρίσκονται στην εξωτερική περιφέρεια του ριζώματος– συχνά δεν ποτίζονται καλά. Καλύτερα να ποτίζετε ολόκληρη την περιοχή κάτω από το φυτό, ή το δέντρο και λίγο περισσότερο (για να φτάσει μέχρι μέσα στο υπέδαφος).
Ποτίζουμε καταβρέχοντας το φυτό από τα φύλλα! Συχνά λέω στα παιδιά του νηπιαγωγείου όταν κάνουμε μάθημα κηπουρικής: «Τα φύλλα δεν πίνουν νεράκι, μόνο οι ρίζες πίνουν νεράκι, γι’αυτό ποτίστε στα σημεία που βρίσκονται ρίζες». Τα υγρά φύλλα συχνά μπορεί να μολυνθούν από παθογόνα που βλάπτουν τα φυτά. Οπότε, μην καταβρέχετε τα φύλλα, κατευθύνετε το πότισμα απ΄ευθείας πάνω και μέσα έδαφος, όσο καλύτερα γίνεται.
Πότισμα κάτω από τον καυτό ήλιο, έγκλημα! Οι ζεστές θερμοκρασίες επιταχύνουν την εξάτμιση, οπότε όσο πιο ζεστός είναι ο καιρός (ιδιαίτερα όταν φυσάει κιόλας), τόσο περισσότερο νερό θα πάει χαμένο πριν κατορθώσει να εισδύσει στο έδαφος. Η καλύτερη ώρα να ποτίσετε είναι όσο φυσάει δροσερό αεράκι –κι επιτρέπει στα φυτά να ρουφήξουν το νερό μέχρι μέσα πριν καταφέρει ο ήλιος και η ζέστη της ημέρας να εξατμίσουν το πολύτιμο νεράκι που κυλάει στα φύλλα και βοηθά τα φυτά να παραμείνουν υγιή.
Ποτίζουμε το χώμα γυμνό πριν φυτέψουμε! Το νερό εξατμίζεται στον αέρα από το υγρό χώμα και χάνεται. Ένα στρώμα από φυσική εδαφοκάλυψη, όπως μικρά κομματάκια ξύλου, σάπια φύλλα, κομματάκια φλοιού, άχυρο, κομματάκια ξηρής πρασινάδας, δημιουργούν ένα φράγμα που επιβραδύνει τη διαδικασία αυτή και διατηρούν την υγρασία του εδάφους για μεγαλύτερη περίοδο μετά το πότισμα. Η εδαφοκάλυψη επιταχύνει την απορρόφηση του νερού, διευκολύνει τους μικροοργανισμούς του εδάφους να διατηρήσουν τα φυτά υγιή και ευτυχισμένα, απομακρύνει τα παράσιτα και κάνει ευκολότερη τη ζωή όλων μας. Οπότε, δεν ποτίζουμε ποτέ σε γυμνό χώμα!